Kto jest przedsiębiorcą?
Jeden z naszych klientów współpracuje z tak dużą ilością podmiotów, że czasami pojawiają się przypadki, kiedy ciężko jest ustalić w jakim charakterze występuje druga strona. A to bardzo ważne dla określenia roszczeń, których nasz klient może się domagać. Czy od należności głównej przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie czy za opóźnienie w transakcjach handlowych? Czy możemy naliczyć 40 euro rekompensaty? Jakie postanowienia umowne będą skuteczne wobec drugiej strony?
Większość przypadków sprowadza się do znalezienia odpowiedzi na pytanie – czy dany podmiot jest przedsiębiorcą? Powszechnie dostępne rejestry – CEIDG oraz KRS są bardzo pomocne przy większości spraw, jednak problem powstaje w przypadkach, kiedy te metody zawodzą. Przecież zdarzają się sytuacje, gdy dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą, ale nie jest wpisany do żadnego rejestru (czy to z własnego zaniedbania, czy też braku takiego obowiązku). Jak wtedy ustalić czy ktoś jest przedsiębiorcą?
Odpowiedź jest oczywiście zawarta w definicji przedsiębiorcy. Musisz więc ustalić czy dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą.
Oczywiście każdy przypadek należy zbadać indywidualnie. Poniżej zamieszczam kilka przykładów, które pomogą ustalić czy dany podmiot może być uznany za przedsiębiorcę:
- Spółka celowa gminy – z całą pewnością można stwierdzić, że taka spółka jest przedsiębiorcą. Ma ona na celu oprócz zaspokajania potrzeb mieszkańców, także osiąganie zysku.
- Spółdzielnia – spółdzielnia mieszkaniowa, w zakresie prowadzonej działalności polegającej na zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych swoich członków prowadzi działalność gospodarczą, a więc jest przedsiębiorcą.
- Fundacje, stowarzyszenia, organizacje związkowe, zawodowe, społeczne – co do zasady podmioty te nie są przedsiębiorcami. Jednakże możliwe jest, aby w ramach swojej działalności prowadziły działalność gospodarczą, jednak wtedy podmioty te podlegają również obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS.
- Służba zdrowia – przepis art. 2 ust 1 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej wskazuje, że samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe oraz jednostki wojskowe, w zakresie w jakim wykonują działalność leczniczą, nie są przedsiębiorcami. Pozostałe kategorie podmiotów wykonujące działalność leczniczą, są przedsiębiorcami.
- Kościoły, związki wyznaniowe – podmioty te co do zasady nie są przedsiębiorcami. W niektórych sytuacjach mogą jednak prowadzić działalność gospodarczą, co umożliwiałoby zakwalifikowanie ich jako przedsiębiorców. Wymaga to jednak oceny każdego przypadku osobno.
- Instytucje oświatowe, teatry itp. – to zależy od rodzaju działalności danego podmiotu oraz charakteru zawartej umowy.
Jak sam widzisz ustalenie czy dany podmiot może być uznawany za przedsiębiorcę, nie zawsze jest oczywiste. A to przecież podstawa do określenia przysługujących Ci roszczeń. W trudnych przypadkach warto jest zasięgnąć porady prawnej.
Aby podkreślić, że temat ustalenia statusu Twojego kontrahenta jest kluczowy do podjęcia dalszych działań, zwrócę uwagę na jeszcze jedną rzecz. Mianowicie, czasem podmiot niekoniecznie musi być przedsiębiorcą, aby przysługiwały Ci uprawnienia wynikające z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Stronami transakcji handlowej mogą być bowiem również inne niż przedsiębiorcy podmioty. Jakie? O tym w kolejnym wpisie.
